Η χώρα της Ανάφης

Πυκνοδομημένος ο οικισμός, έλκει την καταγωγή του από τα μεσαιωνικά χρόνια. Απλώνεται αμφιθεατρικά πάνω από το λιμάνι, σε υψόμετρο 260 μέτρων.

Με 270 κατοίκους σήμερα, η Χώρα διαφοροποιείται ανάμεσα σ’ εκείνες των άλλων Κυκλάδων από τα πολυάριθμα θολωτά μονόχωρα σπίτια της, που καταλαμβάνουν σημαντικό χώρο στον οικισμό. Στενά σοκάκια διαπερνούν κάθε γωνιά του, ώσπου οδηγούν στο ενετικό Κάστρο, τον αρχικό πυρήνα και καρδιά του χωριού. Κεντρική θέση στη Χώρα κατέχουν οι ναοί του Αγίου Νικολάου, της Κοίμησης, του Αγίου Χαραλάμπους, του Χριστού του Σταυρού, των Αγίων Αναργύρων και του Αγίου Γεωργίου στην κορυφή του Κάστρου, με βυζαντινές ή μεταβυζαντινές εικόνες. Ευρήματα από την αρχαία Ανάφη φιλοξενούνται στην Αρχαιολογική Συλλογή.

Πεζοί κυκλοφορούν ελεύθερα, αφού σαν παραδοσιακός οικισμός η Χώρα δεν είναι προσπελάσιμη από τροχοφόρα. Ταβέρνες, ψησταριά, φούρνος, παντοπωλείο και μπάρ, καλύπτουν τις ανάγκες του ντόπιου πληθυσμού και των επισκεπτών. Η διαμονή των τελευταίων εξυπηρετείται από αρκετά ενοικιαζόμενα δωμάτια

Πέρα από τα σπίτια στην Χώρα στις εξοχές υπήρχαν σπίτια που ονομάζονταν «κατοικιές» όπως στην Καμμένη, Βαγιά, Ρούκουνα, Μέγα Ποταμό. Μια κατοικιά είχε σπίτι, μάντρες και κοντά σε αυτήν υπήρχε αλώνι. Υπήρχε και φουρνόσπιτο όπου εκεί υπήρχαν μόνο τα αυτά που χρειάζονταν για τον φούρνο, όπως σκάφη, πλαστήρες. Σήμερα πολλοί διατηρούν χωράφια στις εξοχές όπου καλλιεργούν τα κηπευτικά τους ανάλογα την εποχή.

Το Κλεισίδι

Παραθαλάσσιος οικισμός, χτισμένος σε πλαγιά κοντά στο λιμάνι του νησιού (Όρμος Αγίου Νικολάου),  με θέα στη θάλασσα και τα νησάκια Μακρά, Φτενά και Παχιά .

Το Κλεισίδι απέχει 2,5 χλμ ΝΑ από τη Χώρα και  μπορείτε να το επισκεφθείτε είτε με αυτοκίνητο, εάν διαθέτετε, είτε με το λεωφορείο, που ξεκινά από το λιμάνι και τη Χώρα.

ο Γυαλός

Ο οικισμός του Άγιος Νικόλαου ή Γιαλός όπως λένε οι μόνιμοι κάτοικοι είναι το Λιμάνι του νησιού, όπου θα προσορμιστείτε αν πάτε με δικό σας πλεούμενο και κατοικείται μόνο τους καλοκαιρινούς μήνες.

Είναι χτισμένο στους πρόποδες απόκρημνου βράχου και οφείλει την ονομασία του στο ομώνυμο εκκλησάκι. Απέχει τρία χλμ από τη Χώρα και μπορείτε να το επισκεφθείτε είτε με αυτοκίνητο, εάν διαθέτετε, είτε με το λεωφορείο, που ξεκινά από τη Χώρα και το Κλεισίδι.